Miras Kalan Ev, Arsa ve Araç Paylaşılamıyorsa: Ortaklığın Giderilmesi Davası: Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu) Nedir?

Ortaklığın Giderilmesi Davası ve Hukuki Süreç

Ortaklığın giderilmesi davası (izale-i şuyu), birden fazla kişinin ortak olduğu taşınmaz veya taşınır mallar üzerindeki paylı ya da elbirliği mülkiyetini sona erdirmek için açılan davadır. Bu davanın temel amacı, ortak mülkiyeti ortadan kaldırarak malın aynen paylaştırılmasını ya da satılarak bedelinin ortaklara dağıtılmasını sağlamaktır. Özellikle miras kalan ev, arsa ve araçlar konusunda ortaklar arasında uyuşmazlık çıktığında en çok başvurulan hukuki yollardan biridir.

Ortaklığın Giderilmesi Davasını Kimler Açabilir?

Ortaklığa konu taşınmaz veya taşınır mala paydaş olan herkes bu davayı açabilir. Tek bir paydaşın dava açması yeterlidir, tüm ortakların birlikte dava açmasına gerek yoktur. Bu yönüyle dava, ortaklardan yalnızca birinin talebi üzerine başlatılabilmektedir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Nasıl Açılır?

• Dava, taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

• Arabuluculuk şartı vardır. Ortaklığın giderilmesi davalarında dava açmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur; aksi hâlde dava usulden reddedilir.

• Dava dilekçesinde ortaklığın sona erdirilmesi talep edilir.

• Mahkeme öncelikle aynen taksim seçeneğini değerlendirir. Eğer mal bölünebilir değilse, satış yoluyla ortaklığın sona erdirilmesine karar verir.

Satış Usulü ve İhale Süreci

Mahkeme kararı kesinleştikten sonra, karar tapu müdürlüğüne bildirilir ve taşınmaz kaydına işlenir. Eğer satış kararı verilmişse:

• Paydaşlardan birinin talebiyle satış memuru görevlendirilir.

• Satış ve ihale süreci İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre icra dairesi tarafından açık artırma yoluyla yapılır.

• Günümüzde satışlar elektronik ortamda, e-satış sistemleri üzerinden gerçekleştirilmektedir.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Sık Sorulan Sorular

1. Dava ne kadar sürer?
Genellikle 1–2 yıl arasında sonuçlanır. Paydaş sayısı, itirazlar ve taşınmazın niteliği süreyi etkileyebilir.

2. Masrafları kim öder?
Başlangıçta davacı masrafları yatırır. Ancak dava sonunda giderler, tüm paydaşların hisseleri oranında bölüştürülür.

3. Tüm ortakların birlikte dava açması gerekir mi?
Hayır. Tek bir paydaş dava açabilir.

4. Aynen taksim ile satış arasındaki fark nedir?

• Aynen taksim: Taşınmaz bölünebiliyorsa fiilen paylaştırılır.

• Satış: Bölünemiyorsa satılır, bedel paylara göre dağıtılır.

5. Paydaşlardan biri satışa katılabilir mi?
Evet. Paydaşlar ihale sürecine katılabilir ve kendi hisselerini artırarak taşınmazı satın alabilirler.

6. Şufa (ön alım) hakkı var mı?
Hayır. Ortaklığın giderilmesi davalarında yapılan satışlarda şufa hakkı uygulanmaz.

7. Dava devam ederken pay satılabilir mi?
Evet, dava süresince pay satılabilir. Ancak dava yeni malik ile devam eder ve taşınmaz üzerinde izale-i şuyu şerhi varsa yeni malik bu şerhle birlikte devralır.

8. Miras kalan taşınmazlar için bu dava açılabilir mi?
Evet. En sık karşılaşılan durum miras kalan ev, arsa veya araçların paylaşılamaması hâlidir.

9. Satıştan elde edilen para nasıl dağıtılır?
Bedel, paydaşlara tapudaki hisse oranlarına göre ödenir.

10. Masrafları ödemeyen paydaşın hissesi ne olur?
Masraflar, dava sonunda her ortağın hissesine göre hesaplanır ve paydaşın alacağı meblağdan mahsup edilir.

Ortaklığın giderilmesi davası, özellikle miras yoluyla edinilen taşınmazlarda tarafların haklarını bağımsız kullanabilmeleri için en çok başvurulan hukuki yollardan biridir. Ortaklığın sürmesi ekonomik, sosyal veya hukuki açıdan güçlük doğuruyorsa bu dava ile paylaşım adil bir şekilde sağlanır.

Çetin & Barut Hukuk Bürosu olarak, ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davalarında müvekkillerimize süreç boyunca hukuki destek sağlamaktayız. Hak kaybı yaşamamak için süreci profesyonel destekle yürütmek önemlidir.

Av. Eda Elif ER