Sağlık Mazereti Tayin Talebi Reddi ve Hukuki Haklar
Sağlık mazereti tayin talebi reddi, kamu görevlilerinin kendileri veya yakın aile bireylerinin sağlık sorunları nedeniyle görev yerlerinin değiştirilmesi isteğinin kurum tarafından kabul edilmemesi hâlidir. Bu durum, hem aile birliği hem de sağlık hakkı bakımından ciddi sonuçlar doğurabildiğinden, sürecin hukuka uygun yürütülmesi ve reddin yargısal denetime taşınması büyük önem taşır. İlk adım; talebin dayandığı sağlık durumunun nitelikli raporla ortaya konulması, ikinci adım ise idari ve yargısal hakların doğru ve zamanında kullanılmasıdır.
Sağlık Mazereti Tayin Talebi Nedir?
Kamu görevlileri, kendilerinin veya yakın aile bireylerinin sağlık gerekçesiyle görev yerlerinin değiştirilmesini talep edebilmektedir. Uygulamada bu başvurular sağlık mazereti tayini olarak anılır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 72. maddesi ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirmeleri Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’in 13. maddesi, talebin hukuki çerçevesini çizmektedir.
Kimler İçin Sağlık Mazereti İleri Sürülür?
Aşağıdaki yakınlar için sağlık mazereti tayini istenebilir:
-
Memurun kendisi
-
Eşi
-
Anne ve babası
-
Bakmakla yükümlü olduğu çocukları
-
Yargı kararıyla vasi tayin edildiği kardeşi
Yalnızca sağlık probleminin varlığı yeterli değildir; ilgili rahatsızlığın mevcut görev yerinde tedavi edilemediği veya görevde kalmanın sağlığı somut biçimde tehlikeye attığı sağlık kurulu raporu ile ortaya konulmalıdır (tercihen eğitim ve araştırma/üniversite hastanesi).
Sağlık Mazereti Tayin Talebi Neden Reddedilir?
Kurumlar şu gerekçelerle ret verebilir:
-
Yönetmelikte sayılan yakınlar dışında bir kişi için talepte bulunulması
-
Mevcut görev yerinde tedavinin mümkün görülmesi
-
Sağlık kurulu raporunun şeklen veya içerik yönünden yetersiz olması
-
Kadro/personel planlaması gerekçeleri
-
Başvuru evraklarında hata veya eksiklik bulunması
Bununla birlikte Anayasa m.41 aile birliğini korur; sağlık hakkı da temel haktır. Bu nedenle ölçülülükten uzak, gerekçesiz/soyut ret kararları yargısal denetime açık olup, şartları oluştuğunda iptali mümkündür.
Reddedilen Memurun Başvurabileceği Yollar
-
İdari itiraz:
Ret kararına karşı üst makama itiraz edilebilir. İdarenin kanunda öngörülen süre içinde cevap vermemesi hâlinde “zımni ret” oluşur. -
İptal davası:
Ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. Dilekçeye sağlık kurulu raporu, ailevi durum belgeleri ve tedavi imkânlarına ilişkin kayıtlar eklenmeli; tayinin zorunluluğu somut vakıalarla anlatılmalıdır.
Yürütmenin Durdurulması Talebi
İptal davasıyla birlikte yürütmenin durdurulması istenebilir. Şartları özetle: işlemin açıkça hukuka aykırı olması ve uygulanmasının telafisi güç/sonradan giderilmesi zor zarar doğurmasıdır. Sağlık riskinin tıbbi belgelerle güçlü biçimde gösterilmesi, yürütmenin durdurulması talebinin başarı şansını artırır.
Hangi Belgeler Sunulmalı?
-
Sağlık kurulu raporu (tanı, tedavi planı, mevcut yerde tedavi imkânının bulunmadığı veya risk oluşturduğu hususları açıkça içermeli)
-
Yakınlık/bağı gösterir belgeler (nüfus kayıt örneği, vasilik kararı vb.)
-
Tedavi altyapısı ve ulaşım (bulunulan yerdeki imkânların yetersizliğini/erişim güçlüğünü gösteren bilgi-belge)
-
Görev/çalışma düzeni (nöbet, vardiya gibi uygulamaların sağlık durumuna etkisini açıklayan dilekçe ve varsa işyeri hekimi görüşü)
Sık Yapılan Hatalar ve Pratik İpuçları
-
Genel geçer ifadeler: “Tedavi zor” gibi soyut ibareler yerine, uzman hekimin imzasını taşıyan açık ifadeler kullanılmalı.
-
Eksik rapor: Tek hekim raporu yerine kurul raporu tercih edilmeli; süreli raporlarda geçerlilik tarihi takip edilmeli.
-
Geç başvuru: 60 günlük dava açma süresi hak düşürücüdür; tebligat tarihi not edilip süre kaçırılmamalı.
-
Alternatif çözümün atlanması: Geçici görevlendirme, hizmet içi geçici düzenlemeler gibi idari çözümler talep edilip edilmediği belirtilmeli; bu da mahkeme nezdinde iyi niyet göstergesi olur.
-
İçerik-tutum uyumu: Dilekçe üslubu saygılı ve somut verilere dayalı olmalı; tıbbi bulgular ile istenen yer değişikliği arasında nedensellik bağı net kurulmalı.
Sık Sorulan Kısa Sorular
Reddin tek gerekçesi “kadro yokluğu” olabilir mi?
Tek başına yeterli olmayabilir; somut ihtiyaç planlaması ve ölçülülük testinin yapılması beklenir.
Tedavi özel hastanede mümkünse ne olur?
Kamu hizmetinin gerekleri, erişilebilirlik ve mali külfet birlikte değerlendirilir; raporda kamu/özel ayrımı değil, uygulanabilir tedavi imkânı netleştirilmeli.
Zımni ret oluştuğunda süre nasıl işler?
İdarenin sessiz kalmasıyla zımni ret doğduğunda, ilgili mevzuattaki süre içinde yargı yoluna gidilebilir; başvuru ve tebligat tarihlerinizi dikkatle kaydedin.
Kurumların sağlık mazereti taleplerini şekilci veya ölçüsüz biçimde reddetmesi hukuka aykırı olabilir. Sağlık mazereti tayin talebi reddi ile karşılaştıysanız, belge ve süre yönetimi hatasız bir strateji gerektirir.
Çetin & Barut Hukuk Bürosu olarak, sağlık mazereti tayin taleplerinin reddine karşı iptal davası ve yürütmenin durdurulması başvurularında kamu görevlilerine hukuki destek sağlıyoruz. Hak kaybına uğramamak için profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.
Av. Eda Elif ER
